Aanleggen in Bergen op Zoom

Op een paar kilometer van België én van Zeeland ligt in het uiterste puntje van Brabant, Bergen op Zoom. Het is een heel eind varen vanaf onze thuishaven Sloten, maar we hebben een leuke reden om de stad te bezoeken. Want we gaan met de Canicula de Zuiderwaterlinie langs en die begint in, jawel, op die plek. We weten dan al dat de jachthaven van Bergen op Zoom midden in een industriehaven ligt, maar daar laten we ons niet door tegenhouden. Want de stad heeft een hele mooie binnenstad en ligt in een prachtige omgeving!

Aan het eind van deze video komen we aan in Bergen op Zoom

Je bereikt de jachthaven van Watersportvereniging De Schelde in Bergen op Zoom vanaf het Schelde-Rijnkanaal via het Bergsche Diep. Voorbij de havendamlichten wordt de route aangegeven met een lichtenlijn. Je vaart door de altijd openstaande sluis de Theodorushaven in. De jachthaven ligt zo’n beetje aan het eind van het water naast een eetcafé, dus je hoeft niet zelf te koken. Alle voorzieningen zijn aanwezig, je kunt diesel tanken aan de meldsteiger en zelfs fietsen lenen. De haven is omgeven door industrieterreinen, maar daar krijgen wij nauwelijks iets van mee. Vanuit de jachthaven is het zo’n twintig minuten lopen naar de Grote Markt in het centrum.

Tijdens de Canicula-vaarroute Naar het voeteneind van Nederland en weer terug kom je in Bergen op Zoom

De Canicula jachthaven WSV De Schelde Bergen op Zoom — De jachthaven van WSV De Schelde ligt in de zwaaikom van de Theodorushaven

Markiezaat

De stad was ooit een Markiezaat, met een heuse markies aan het hoofd. De heren woonden in stadspaleis het Markiezenhof in de binnenstad, die tal van historische panden, smalle steegjes en gezellige pleintjes heeft. De Grote Markt is het hart van Bergen op Zoom, met monumentale gebouwen als het oude stadhuis, de Sint-Gertrudiskerk, hotel de Draak en, in een voormalige kerk, theater De Maagd. Die naam is niet toevallig gekozen.

La Pucelle

Want vroeger werd Bergen op Zoom ook wel La Pucelle – de maagd – genoemd, omdat de stad bekend stond als een onneembare vesting. De eerste ommuring werd in 1330 gebouwd en in later jaren uitgebreid. De Friese vestingbouwer Menno van Coehoorn deed er een schep bovenop door nog meer verdedigingswerken te bouwen. Van Coehoorn, de ontwerper én bouwer van de Zuiderwaterlinie tussen Bergen op Zoom en Grave, beschouwde de zuidelijkste stad van de watergrens dan ook als zijn meesterwerk.

De Canicula Bergen op Zoom Menno van Coehoorn — Ondanks de fraaie vestingwerken werd Bergen op Zoom in 1747 veroverd door de Fransen

Op verzoek van de organisatie achter de Zuiderwaterlinie ontwikkelen we in het vroege voorjaar van 2024 vijf vaarroutes langs de vestingsteden en forten in Brabant. We worden daar zo enthousiast van dat we besluiten we onze vaarvakantie te gebruiken voor een hernieuwde kennismaking met de Brabantse gezelligheid. En we worden niet teleurgesteld, zoals je hebt kunnen zien in de video’s die we van de trip hebben gemaakt.

Wat is er te doen in Bergen op Zoom

Van de vestingwerken is niet veel meer over dan een gangenstelsel in de buurt van het station en het Ravelijn op den Zoom. De stadsgidsen van Bergen op Zoom nemen je er graag mee naar toe. Kost wat, maar dan heb je ook wat, is onze ervaring!

Je kunt ook een wandeling maken door een natuurgebied aan de westkant van Bergen op Zoom, dat ook naar de Markiezen is genoemd: de Markiezaat, met een zoetwatermoeras, een steilrand en een uitkijktoren.

Ga op tijdreis door het Markiezenhof, ook wel betiteld als het mooiste middeleeuwse stadspaleis van West-Europa. In de zalen, galerijen, binnenplaatsen en tuinen voel je nog steeds de aanwezigheid van de Heren van Bergen op Zoom.

Markiezenhof Foto: Zuiderwaterlinie Marc Bolsius — Het binnenplein van stadspaleis Markiezenhof. Foto: Zuiderwaterlinie/Marc Bolsius

Bergen aan Zee

Tot 1986 lag Bergen op Zoom via de Oosterschelde aan zee. Met de voltooiing van de Oesterdam was dat verleden tijd en ontstonden onder meer het Markiezaatsmeer, het Zoommeer en de Binnenschelde. Ondiepten als Molenplaat en Bergse Plaat werden drooggelegd. De Molenplaat werd een natuurgebied en op de Bergseplaat kwam een woonwijk. Maar het had er ook heel anders uit kunnen zien, want begin jaren zeventig waren er serieuze plannen om grote delen van de Oosterschelde vol te bouwen: het Reimerswaalplan. Kijk en huiver!